Invasieve exoten zijn uitheemse plantensoorten die door menselijk toedoen, bijvoorbeeld transport of door de invoer als sierplanten, in onze natuur terecht zijn gekomen en de plaatselijke planten verdringen. Invasieve exoten hebben een negatief effect op biodiversiteit, infrastructuur, volksgezondheid,… Het aantal invasieve exoten in Vlaanderen neemt ieder jaar toe. Het zijn planten die quasi onuitroeibaar zijn. Om de verspreiding ervan tegen te gaan zijn er specifieke maatregelen per plant.
De Japanse duizendknoop
De Japanse duizendknoop komt zoals de naam het zegt uit Japan. Vroeger werd de plant gebruikt voor decoratieve doeleinden maar door de gemakkelijke vermenigvuldiging en de mogelijkheid om zich te vestigen op bijna alle bodemtypes, is de Japanse duizendknoop uitgegroeid tot een invasieve exoot.
Hoe kan je deze plant herkennen?
De kruidachtige Japanse duizendknoop (en aanverwanten) groeit op elk type bodem en kan tot 4 meter hoog worden. Hij heeft stevige roodachtig gevlekte stengels, die aan de top buigen, en spitse bladeren op steeltjes. In de zomer draagt hij groen-witte bloempjes. Hij groeit op elk type bodem en kan tot 4 meter hoog worden.
Schade door de Japanse duizendknoop?
De Japanse duizendknoop is niet giftig en zelfs eetbaar. De stengels zijn vergelijkbaar met rabarber en ook op dezelfde manier te bereiden. Het gevaar van de Japanse duizendknoop zit hem dus niet in de stoffen die hij bevat, maar in de woekering.
Deze woekering brengt niet alleen andere planten in gevaar, het tast ook gebouwen en infrastructuur aan. De wortels zijn namelijk zo vast en sterk dat ze als het ware door beton heen kunnen groeien. Met zijn lange en sterk vertakte ondergrondse wortelstokken kan hij schade veroorzaken aan funderingen, verhardingen en rioleringen. Als hij over een weg of een fietspad hangt, vormt hij ook een reëel gevaar voor de verkeersveiligheid. Ook omdat hij het zicht belemmert langs wegen. Hij tast ook gebouwen en infrastructuur.
Ook omliggende planten zullen snel bezwijken onder de grote kracht van de Japanse duizendknoop. Het is dan ook erg belangrijk om de schade van de Japanse duizendknoop zoveel mogelijk te beperken en de plant zo snel mogelijk te verwijderen.
Wat moet je doen als je deze plant ziet?
Wanneer je de plant spot in de buurt van een gewestweg of autosnelweg verwittig je best het Agentschap Wegen en Verkeer. Dit kan via het contactformulier op de website of via Meldpunt Wegen. Dan gaan de diensten van het AWV er mee aan de slag.
Spot je deze exoot langs een openbare gemeenteweg, laat het ons weten via het meldformulier op de website of de stadsapp.
Hoe bestrijden we deze exoot?
Op dit moment zijn er nog geen efficiënte bestrijdingsmogelijkheden. We trachten de bestaande planten te beheersen en verspreiding ervan te voorkomen.
Sinds 1 januari 2015 geldt voor alle openbare diensten een verbod op het gebruik van pesticiden. Pesticiden kunnen enkel nog gebruikt worden onder specifieke voorwaarden en na het doorlopen van een procedure.
Voor de bestrijding van de Japanse duizendknoop kunnen we gebruik maken van een generieke afwijking op het verbod. Voor de generieke afwijking hoeven we geen voorafgaand dossier in te dienen, enkel moeten we de gebruikte hoeveelheden pesticiden rapporteren voor 1 april 2025 via de online rapporteringstool van de Vlaamse Milieumaatschappij.
Japanse duizendknoop in je tuin?
Als je de Japanse duizendknoop in je tuin ontdekt, verwijder je de plant best zo snel en grondig mogelijk. Knip de plant af en/of giet er kokend water overheen en herhaal dit totdat de plant niet meer terug groeit.
Het allerbelangrijkste: gooi de verwijderde plant nooit bij het gft, maar altijd bij het restafval! Doe je hem in de gft-container, dan wordt er compost van gemaakt. De Japanse duizendknoop overleeft dat proces. Bij het gebruiken van het compost kan de plant zich weer verder verspreiden.
